Στο πρόσφατο άρθρο του ο κ. Ψαχαρόπουλος αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιτραπούν ιδιωτικά πανεπιστήμια κερδοσκοπικού χαρακτήρα στην Ελλάδα. Πιστεύω πως πρόκειται για λανθασμένη πρόταση. Οι λόγοι είναι πολλοί αλλά θα περιοριστώ σε αυτούς που θεωρώ βασικούς.

1. Σε καμιά χώρα δεν υπάρχει πετυχημένο παράδειγμα ιδιωτικού και κερδοσκοπικού πανεπιστημίου, ούτε καν στις ΗΠΑ.
2. Ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας του πανεπιστημίου υπονομεύει τον ρόλο του ιδρύματος που οφείλει να είναι η πνευματική ζωή, the life of the mind όπως λένε χαρακτηριστικά στις ΗΠΑ και αλλού. Κι αυτό επειδή σε ένα πανεπιστήμιο κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη και ανεξάρτητη παραγωγή γνώσης και έρευνας. Βεβαίως όλα στο ξεκίνημα θα είναι ρόδινα και ωραία αλλά σταδιακά το ίδρυμα θα μετατραπεί σε όργανο των ιδιοκτητών μέσω του οποίου θα προσπαθήσουν να προβάλλουν και να επιβάλλουν τις ιδεολογίες τους, πρακτικές τους, και προϊόντα τους. Κι αυτό επειδή τα οικονομικά και επιχειρηματικά δεδομένα της Ελλάδας οδηγούν με βεβαιότητα στην πρόβλεψη πως οι ιδιοκτήτες ενός πανεπιστημίου κερδοσκοπικού χαρακτήρα θα είναι γνωστοί και μη επιχειρηματίες με πολλαπλά συμφέροντα και επιχειρήσεις και το πανεπιστήμιο θα είναι ένα ακόμη μαγαζάκι του ομίλου τους.

Συμφωνώ με τον κ. Ψαχαρόπουλο όσον αφορά την ανάγκη για ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα. Αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να το προσεγγίσουμε με προσοχή και επιμέλεια προκειμένου να μην καταλήξουμε με μικρομάγαζα δεξια κι αριστερά που θα πουλάνε διπλώματα αμφιβόλου ποιότητας. Με δεδομένη την “ποιότητα” των Ελληνικών ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, μπορεί κανείς να προβλέψει τι έχει να γίνει με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αν δεν υπάρξει ένα σοβαρό, σύγχρονο, και προσεγμένο νομικό πλαίσιο για τέτοια ιδρύματα. Φανταστείτε απόφοιτους ιδιωτικής ιατρικής σχολής η οποία προηγουμένως ήταν ιδιωτική χειρουργική κλινική και απλώς άλλαξε το επιχειρηματικό της σχέδιο προκειμένου να δίνει και πτυχία ιατρικής…

Πιστεύω πως τα Ελληνικά δεδομένα ευνοούν περισσότερο το υβριδικό πανεπιστήμιο. Δηλαδή ένα ΑΕΙ υπό την αιγίδα της πολιτείας αλλά πλήρως και ουσιαστικώς αυτόνομο το οποίο να μπορεί να χρεώνει δίδακτρα αλλά ταυτοχρόνως να παρέχει και δωρεάν παιδεία σε όσους την έχουν ανάγκη και ακολουθούν συγκεκριμένους κλάδους σπουδών. Αυτό για αρχή θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον πείραμα στον Ελληνικό χώρο. Κι αν σε μια 10ετία αποδειχτεί επιτυχές τότε συζητάμε και την επέκταση του συστήματος. Γι αυτό όμως θα γράψω αναλυτικά στο εγγύς μέλλον.