Καλώς ή κακώς η κυβέρνηση Καραμανλή αναγκάστηκε να αναδιπλώσει την τακτική της στο ζήτημα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Η αναδίπλωση προσφέρει μια τελευταία ίσως ευκαρία για πραγματικό διάλογο μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών.
Για ένα τόσο σημαντικό θέμα, ο διάλογος πρέπει να είναι μια διαφανής διαδικασία, προσβάσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο. Το Υπουργείο Παιδείας προσπάθησε το 2005 να οργανώσει διάλογο. Στο διαδίκτυο τουλάχιστον ο διάλογος, αν έγινε, παρέμεινε αόρατος.
Τι θα πρότεινα να γίνει στο άμεσο μέλλον;
Θα επιθυμούσα να ξεκινούσαμε με μια καταγραφή απόψεων. Να ξεκινήσει πρώτα η κυβέρνηση και να παρουσιάσει τις θέσεις της και τους στόχους της για την ανώτατη παιδεία στην Ελλάδα. Θέλουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια; Ας το δηλώσουμε ξεκάθαρα αποφεύγοντας τα ύποπτα μη-μη των μη-κρατικών μη-κερδοσκοπικών, όπως παρατήρησε ο Δ. Ν. Μαρωνίτης. Θέλουμε να εξαφανιστούν οι αιώνιοι φοιτητές; Να γίνεται αξιολόγηση; Ας δώσει λοιπόν τις θέσεις της η κυβέρνηση, με σαφήνεια. Δημοσίως. Σε έναν ιστοτόπο, ανοιχτό σε όλους, προσβάσιμο από όλους.
Στη συνέχεια ας τοποθετηθούν οι υπόλοιποι θεσμικοί φορείς: τα κόμματα, οι βουλευτές, ΠΟΣΔΕΠ, φοιτητικοί σύλλογοι, σύνοδος πρυτάνεων, επιστημονικοί σύλλογοι, το ΤΕΕ, κ.ά.
Να μετρήσουμε δηλαδή, πρώτα, την απόσταση μεταξύ των στόχων της κυβέρνησης και των θέσεων που θα πάρουν οι θεσμικοί φορείς. Να δούμε πού είναι αγεφύρωτο το χάσμα και που δεν είναι.
Εκεί που το χάσμα γεφυρώνεται, να γίνει ένας διάλογος γρήγορος, να συγκλίνουμε σε συγκεκριμένα μέτρα, και να προχωρήσουμε παρακάτω.
Στα θέματα που το χάσμα μοιάζει αγεφύρωτο να γίνει ανοιχτός διάλογος. Να δοθούν στοιχεία, δεδομένα, και επιχειρήματα από κάθε ενδιαφερόμενο, υπερ της μιας θέσης ή της άλλης. Να καταλάβουμε τα αίτια της διαφωνίας και της δυσπιστίας. Οι απόψεις που κατατίθενται να αποκρυσταλλώνονται από μια επιτροπή καταγραφής. Να ζητήσουμε από τον Συνήγορο του Πολίτη, ή από άλλον δημόσιο λειτουργό με αναγνωρισμένο κύρος και αντικειμενικότητα, να επιβλέψει την καταγραφή και την αποκρυστάλλωση όλων των απόψεων που θα κατατεθούν.
Μέσα απο τη διαδικασία αυτή θα προκύψει μια καλύτερη αντίληψη των θέσεων και ενδοιασμών κάθε πλευράς. Θα κάνουμε ένα βήμα εμπρός για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Θα γίνει ο διάλογος ολοένα πιο καλόπιστος, με λιγότερο ακραίες και υστερικές αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές.
Σκοπός του διαλόγου δεν είναι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ας μη γελιόμαστε: ο σκοπός του διαλόγου είναι η βελτίωση των δημόσιων ΑΕΙ. Αρνούμενοι τον διαφανή και καλόπιστο διάλογο, συμβάλλουμε στον συνεχιζόμενο μαρασμό των πανεπιστημίων. Έπειτα από κάποια στιγμή, ο μαρασμός δεν θα είναι αντιστρέψιμος. Η ζημιά για τον τόπο και το μέλλον του θα είναι δυσβάσταχτη. Δεν έχουμε την πολυτέλεια για τέτοια καταστροφή.
