Ενημέρωση 26.07.2019: τα σχόλια στο άρθρο αυτό έχουν απενεργοποιηθεί επειδή η συζήτηση έχει κλείσει τον κύκλο της και έχουν καλυφθεί οι περισσότερες ερωτήσεις.

Καθώς πυκνώνουν τα κακά μαντάτα για την Ελληνική οικονομία και ολοένα περισσότεροι Έλληνες αναζητούν επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό, σκέφτηκα να γράψω λίγα πράγματα για την μεταναστευτική εμπειρία στις ΗΠΑ. Μέσα από το κείμενο αυτό θα προσπαθήσω να δώσω μια ιδέα των διαδικασιών, του κόστους, και του χρόνου που απαιτείται για να μεταναστεύσει κάποιος στις ΗΠΑ.

Ξεκινώντας με τη δική μου εμπειρία, θα σημειώσω πως οι ΗΠΑ (μαζί με τον Καναδά και την Αυστραλία) είναι χώρες στις οποίες οι μετανάστες έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν πλήρως και να μην θεωρηθούν πολίτες 2ης κατηγορίας — κάτι που έχω τη συναίσθηση πως συμβαίνει σε αρκετές βορειοευρωπαϊκές χώρες.

Για τους Έλληνες υπάρχουν τέσσερεις βασικές επιλογές για μετανάστευση στις ΗΠΑ: σπουδές, συγγενείς α’ βαθμού, εργοδοσία, και κλήρωση.

Με κλήρωση

Κάθε χρόνο η Αμερικανική κυβέρνηση κληρώνει έναν μικρό αριθμό αδειών μόνιμης παραμονής («πράσινες κάρτες») μέσω του προγράμματος Diversity Immigrant Visa. Η συμμετοχή είναι δωρεάν και δεν απαιτεί δικηγόρο ή άλλη επαγγελματική διαμεσολάβηση. Το 2011 κληρώθηκαν πράσινες κάρτες σε 62 Έλληνες — άγνωστο παραμένει πόσοι έκαναν αίτηση. Γενικως οι πιθανότητες είναι μικρές. Ο χρόνος που απαιτείται από την στιγμή της αίτησης ως την στιγμή που θα ολοκληρωθεί η διαδικασία, είναι περίπου 12 μήνες. Με πράσινη κάρτα μπορεί κανείς να κατοικήσει μόνιμα στις ΗΠΑ και να αναζητήσει εργασία.

Με συγγενείς α’ βαθμού.

Αν έχετε συγγενείς α’ βαθμού που είναι πολίτες των ΗΠΑ μπορούν να σας μετακαλέσουν και να ζητήσουν την χορήγηση πράσινης κάρτας. Η διαδικασία παίρνει 12-18 μήνες αλλά μέσα στους πρώτους ~6 μήνες εξασφαλίζετε προσωρινή άδεια εισόδου και εργασίας στις ΗΠΑ. Το κόστος είναι γύρω στα $1500-$5000 αν δεν χρειαστείτε δικηγόρο. Η διαδικασία αίτησης είναι σχετικά απλή αλλά αν αναθέσετε την υπόθεση σε δικηγόρο, να υπολογίστε επιπλέον $1500-$2000.

[Διευκρίνηση: η διαδικασία διαρκεί 12-18 μήνες (ίσως και λιγότερο) από τη στιγμή που θα έρθει η σειρά εξέτασης της αίτησης. Στην περίπτωση της Ελλαδας (και άλλων Ευρωπαϊκών χωρών) η σειρά της αίτησης έρχεται μετά από 9+ έτη)]

Με εργοδοτική προσφορά

Αν έχετε εξασφαλίσει προσφορά εργασίας από εργοδότη στις ΗΠΑ που είναι πρόθυμος να μεριμνήσει για τα μεταναστευτικά σας, θα πάρει 6-9 μήνες να σας χορηγηθεί μια ειδική άδεια εισόδου, η H1B. Πρόκειται για θεώρηση εισόδου (βίζα) που σας επιτρέπει να εργαστείτε μόνο για τον συγκεκριμένο εργοδότη. Η έκδοσή της θεώρησης αυτής είναι προβληματική για δυο κυρίως λόγους. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ διαθέτει γύρω στις 65.000 τέτοιες θεωρήσεις ετησίως. Η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη που οι αιτήσεις ξεπερνούν τον αριθμό αυτό από την πρώτη μέρα που διατίθενται οι βίζες αυτές. Ο δεύτερος λόγος, είναι το κόστος για τον εργοδότη: μια H1B βίζα κοστίζει γύρω στις $6.000 και στο διάστημα που η αίτηση εκκρεμεί ο εργοδότης μένει με μια θέση εργασίας κενή. Αν χορηγηθεί η βίζα ο εργαζόμενος μπορεί να αλλάξει εργοδότη σχετικά απλά — επειδή η έκδοση νέας H1B για τον επόμενο εργοδότη δεν υπόκειται σε αριθμητικούς περιορισμούς.

Από τη στιγμή πάντως που θα αποκτήσετε την H1B μπορείτε να κάνετε αίτηση για πράσινη κάρτα. Η βίζα H1B έχει διάρκεια 3 ετών και μπορεί να ανανεωθεί για άλλα τρία. Στο διάστημα των 6 αυτών ετών θα πρέπει να αποκτήσετε πράσινη κάρτα. Αλλιώς, στο τέλος της 6ετίας θα πρέπει να επιστρέψετε στην Ελλάδα.

Η χορήγηση πράσινης κάρτας απαιτεί 1-2 χρόνια και κοστίζει $5000-$10000 — ίσως και περισσότερο. Η ανάθεση της υπόθεσης σε έμπειρο δικηγόρο είναι αναπόφευκτη.

Πέντε χρόνια μετά την χορήγηση της πράσινης κάρτας έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε την Αμερικανική υπηκοότητα. Η διαδικασία πολιτογράφησης κοστίζει περίπου $700, δεν απαιτεί δικηγόρο, και παίρνει γύρω στους 9 μήνες. Η πολιτογράφηση δεν προϋποθέτει την απεμπόληση της Ελληνικής υπηκοότητας. Η διπλή υπηκοότητα δεν είναι πρόβλημα εκτός κι αν έχετε πρόθεση να εργαστείτε σε ευαίσθητους τομείς (πχ Άμυνα) για τους οποίους απαιτείται ειδική διαβάθμιση (security clearance).

Με σπουδές

Τελειώνοντας ένα πρόγραμμα σπουδών (προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό) έχετε το δικαίωμα προσωρινής άδειας εργασίας (Optional Practical Training). Η άδεια αυτή διαρκεί 12 μήνες. Αν οι σπουδές σας είναι σε συγκεκριμένο θετικό/τεχνολογικό κλάδο η άδεια αυτή διαρκεί 29 μήνες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τμηματικά, πχ, 12 μήνες μετά το πρώτο πτυχίο και 17 μήνες μετά το Masters. Κατά τη διάρκεια της OPT και εφόσον επιδείξετε αξιόλογο προσόντα είναι πιθανόν ο εργοδότης σας να μεριμνήσει για την χορήγηση H1B.

Το πρόβλημα με την μετανάστευση μέσω σπουδών είναι το κόστος σε χρόνο και έξοδα. Σημειώνω επίσης πως οι σπουδές πρέπει να γίνουν σε αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο (regionally accredited university). Τα δίδακτρα για ένα μονοετές πρόγραμμα masters ξεκινούν από $10.000. Υπολογίστε άλλα $15.000 για έξοδα διαμονής και διατροφής. Στο τέλος θα αποκτήσετε ένα πτυχίο, ίσως μια προσωρινή εργασία, και την πιθανότητα να εξασφαλίσετε την H1B.

Ολοένα και συχνότερα σήμερα οι εργοδότες αρνούνται να προσλάβουν άτομα με μεταναστευτικές εκκρεμότητες κυρίως λόγω του προβληματικου συστήματος γύρω από την βίζα H1B. Μεγάλοι εργοδότες όπως η Microsoft, Google κ.ά. θα αναλάβουν να τακτοποιήσουν τις μεταναστευτικές εκκρεμότητες, αλλά μικρότεροι εργοδότες μάλλον θα κοιτάξουν για άλλους υποψήφιους.

Στο 2ο μέρος της σειράς αυτής: ειδικά θέματα μετανάστευσης στις ΗΠΑ σχετικά με εργοδοσία και άδειες εργασίας.