Άρθρο του Διονύση Γουσέτη *

Ευχαριστώ τον Σπύρο Απέργη για την επίκαιρη, λόγω 34ης επετείου της ηρωικής κατάληψης του Πολυτεχνείου, επιστολή του. Την παραθέτω ολόκληρη:

Αγαπητέ Διονύση, θα ήθελα να σχολιάσω προηγούμενο σημείωμά σου για τις καταλήψεις σχολείων. Κατ’ αρχάς, γράφεις στο σημείωμά σου ότι «Οι καταλήψεις δημοσίων κτιρίων σε περίοδο δημοκρατίας είναι πράξη αντιδημοκρατική, θρασύδειλη, που γίνεται εκ του ασφαλούς». Η διατύπωση έχει αξιωματικό και αποφθεγματικό τόνο και με βρίσκει απολύτως αντίθετο.

Κατά τη γνώμη μου, οι καταλήψεις δημοσίων κτιρίων ( και όχι μόνο σχολείων) είναι μια πράξη πολιτικής ανυπακοής που χρησιμοποιείται ως μέσο πίεσης κατά μιας , κατά κανόνα, αυτονομημένης από τις ανάγκες της κοινωνίας, εξουσίας που συστηματικά κωφεύει στα λαϊκά αιτήματα και ενδιαφέρεται κυρίως για την αναπαραγωγή της, όπως συμβαίνει συνήθως στη σύγχρονη αφυδατωμένη από δημοκρατικούς χυμούς αστική δημοκρατία.

Ορισμένοι, όπως οι μαθητές, αποφασίζουν να αντιδράσουν με δημοκρατικό τρόπο καθώς οι αποφάσεις των μαθητών για καταλήψεις λαμβάνονται, απ΄ όσα γνωρίζω, από τις Γενικές Συνελεύσεις, δηλαδή το ανώτατο δημοκρατικό όργανο των μαθητών. Η αντίθετη άποψη είναι της κυβερνητικής προπαγάνδας και των συντηρητικών βολεμένων αστών, οι οποίοι από το… σαλόνι τους μιλούν για δήθεν υποκινούμενες καταλήψεις χωρίς να προσκομίζουν συγκεκριμένα στοιχεία.

Σε άλλο σημείο γράφεις « Η ανοχή, περισσότερο η υπόθαλψη και πολύ περισσότερο η οργάνωση καταλήψεων δεν είναι αριστερή πρακτική ». Κατ’ αρχάς δεν πιστεύω ότι είναι αριστερή πρακτική να κατακεραυνώνουμε τους μαθητές αφ’ υψηλού και από το σπίτι μας και να αναπαράγουμε τα στερεότυπα επιχειρήματα της συντηρητικής μερίδας της κοινωνίας των βολεμένων και των οπαδών της τάξης και της ασφάλειας.

Αριστερή πρακτική είναι να σκύβουμε με ευαισθησία στα προβλήματά των μαθητών και να αγωνιζόμαστε για τη λύση τους. Αριστερή πρακτική, επίσης, δεν είναι να τους τσουβαλιάζουμε όλους ως αντιδημοκράτες και θρασύδειλους αγνοώντας το γεγονός ότι οι καταλήψεις γίνονται με αποφάσεις Γενικών Συνελεύσεων. Οι κινητοποιήσεις των μαθητών με το χαβαλέ που σαν παιδιά τα διακρίνει είναι μια υγιής αντίδραση απέναντι σε μια καταναλωτική κοινωνία της αφασίας και σε μια ανέραστη και αυταρχική εξουσία.

Απάντηση

Αγαπητέ Σπύρο, όπως πολλά άλλα, έτσι και η ‘πολιτική ανυπακοή’ (civil disobedience) έχουν διαστρεβλωθεί στη χώρα μας. Οι γνωστότεροι άνθρωποι που άσκησαν πολιτική ανυπακοή ήσαν ο Μαχάτμα Γκάντι και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Αυτοί χάραξαν την τακτική της πολιτικής ανυπακοής. Έχει δυο χαρακτηριστικά: Πρώτον, είναι πάντα επώνυμη, ειρηνική και δημόσια. Δεύτερον, έχει συνέπειες για τον ανυπάκουο. Όταν οι Αμερικανοί αρνητές πολέμου στον πόλεμο του Βιετνάμ έσχιζαν τις προσκλήσεις στράτευσής τους, καλούσαν τα συνεργεία τηλεόρασης. Όταν η αστυνομία τους συνελάμβανε, αυτοί παραδίδονταν αμέσως και βέβαια αναλάμβαναν την ευθύνη της πράξης τους. Τιμωρούνταν. Η δράση τους όμως ευαισθητοποιούσε άλλους συμπολίτες τους. Πολλοί ακολουθούσαν το παράδειγμά τους, ενώ άλλοι εκδήλωναν τη συμπαράστασή τους. Το αποτέλεσμα ήταν να αναγκαστεί η κυβέρνηση να τερματίσει τη στρατιωτική της επέμβαση στο Βιετνάμ. Τι σχέση έχουν μ’ αυτά οι καταλήψεις δημοσίων κτιρίων, σε καθεστώς ασυδοσίας και ατιμωρησίας; Το ΚΚΕ καταλαμβάνει εκ του ασφαλούς διόδια στην εθνική οδό με παρούσα την αστυνομία που κοιτάζει απαθώς. Θρασύδειλα οι αντιεξουσιαστές καταστρέφουν κάμερες στα σκοτεινά. Αν κανένας τους συλληφθεί, θα δηλώσει αμέτοχος, ενώ οι σύντροφοί του θα φωνασκούν για την απελευθέρωσή του.

Παρόμοια φτωχές σε δημοκρατικούς χυμούς είναι οι καταλήψεις στα σχολεία. Οι ελλείψεις στα σχολεία δεν είναι φετινή καινοτομία. Όταν λοιπόν, εφέτος ειδικά, τετρακόσια σχολεία παραμένουν «συμπτωματικά» κατειλημμένα μέχρι σχεδόν το Δεκέμβρη, όταν οι καταληψίες αντιδικούν με το Υπουργείο για το αν οι καταλήψεις αυξάνονται ή μειώνονται, όταν εκπέμπουν εξωσχολικά αιτήματα όπως π.χ. να μην υπάρξει «Καποδίστριας 2», όταν το ΚΚΕ προσφέρει αμέριστη συμπαράσταση, δεν σου αρκούν ως ενδείξεις ότι πρόκειται για έργο όχι ανηλίκων μαθητών, αλλά βολεμένων μέσα σε κομματικά γραφεία, ενηλίκων ανέραστων και αυταρχικών καθοδηγητών;

Όσο για τις γενικές συνελεύσεις, γνωρίζεις ότι κάποια δικαιώματα, όπως αυτό της μόρφωσης, δεν λύνονται με πλειοψηφίες και μειοψηφίες. Επίσης, ως παλιό κομματικό μέλος, μπορεί να μην γνωρίζεις την συνδικαλιστική τεχνική απόσπασης πλειοψηφιών δια της φυσικής κοπώσεως των αντιπάλων;

Αυτή την συντηρητική πρακτική δεν την αποκαλώ αριστερή. Το μόνο αποτέλεσμά της είναι η δωρεάν διαφήμιση των ιδιωτικών σχολείων (άραγε εκεί δεν υπήρχε έλλειψη βιβλίων ή συμπτωματικά οι εκεί μαθητές είναι ξενέρωτοι;) και των φροντιστηρίων.

—

* αναδημοσιεύεται με άδεια του συγγραφέα.